Vào thời điểm di cư, ít người có thời giờ để ý xem mình vào Nam bằng máy bay gì. Chúng ta chỉ có thể đoán. Đoán bằng cách nào?

 

Đoán bằng cách tìm hiểu các loại, số máy bay có mặt tại Việt Nam thời điểm đó, dùng cho mục đích nào. Tuy nhiên cần lưu ý là không chỉ số máy bay có mặt mà còn là sức chở của mỗi loại. Ví dụ C-119 có sức chở nhiều hơn C-47. Cho nên vẫn chỉ có thể là đoán mà thôi.

 

Ngoài C-119, Mỹ mang qua C-54 và C-47. Những chiếc C-54 đã có mặt ở Sài Gòn trước khi di cư, khoảng 1945. Ở ngoài Bắc, 25 chiếc C-47 được đưa tới Việt Nam vào 12/1953. Máy bay dòng C- là máy bay chuyên chở, viết tắt của Cargo. B- là máy bay ném bom, viết tắt của Bomber.

 

Về số lượng thì Mỹ sản xuất hơn 10 ngàn C-47 và hơn 1 ngàn C-119. Về sức chở hàng, chở quân thì C-119 to hơn, sức chứa nhiều hơn. Về "đời" thì C-119 mới hơn C-47. C-47 xuất xưởng 1941. C-119 xuất xưởng 1949.

 

***

 

Vào thời điểm di cư, cả C-47 và C-119 đều có mặt tại Đông Dương do chiến tranh Triều Tiên vừa kết thúc. Hai chiếc xe ủi đất ở Trại Tạm Cư Hải Phòng, là 2 xe đầu tiên được chở qua Việt Nam bằng C-119 từ Clark, Philippines, rồi mang lén vào Trại Tạm Cư Hải Phòng.

 

Vậy thì vào thời điểm di cư, dựa trên số lượng máy bay có mặt tại Việt Nam và khoảng cách hoạt động, tôi nghĩ chúng ta đã đi phần lớn bằng C-119 và C-47.

 

Anh tôi, may mắn biết chút ít tiếng Anh vào lúc đó, đã xác nhận gia đình chúng tôi vào Nam bằng C-47.

 

C-47 có cửa sổ, cũng trùng hợp với việc nhớ là mình xoay người lại, chồm cửa sổ chỗ anh tôi ngồi nhìn thấy Hồ Gươm lần cuối cùng trước khi vào Nam.

 

 

LT